Ze is doorheen de jaren een heuse referentie geworden, deze Kaapverdische zangeres die, ook nu weer, de handen in elkaar slaat met bassist en mede-producer Thea Pascal, jaar jarenlange mentor en beschermheer. Op haar nieuwe plaat onderneemt de zangeres, die zowat alles van deze plaat zelf schreef, een poging om haar nieuwe vaderland, Engeland en haar geboorteland dat, zo weten we nog allemaal, heel lang een kolonie van Portugal was, met elkaar te verbinden Wat we ook weten, is dat er bij kolonisatie hoe dan ook verhalen komen kijken, die vaak verzwegen of minstens onderbelicht bleven. Tegelijk probeert Souza haar eigen identiteit en positie weer te geven, wat leidt tot heel boeiende verhalen van het soort dat je steevast te horen krijgt van mensen die in twee werelden leven, al dan niet uit vrije wil.

Zo verneem je uit de toelichting bij opener St. Jago -wat de vroegere naam is van Santiago, dat het nummer handelt over Charles Darwin, wiens naam we allemaal kennen, ooit met zijn Beagle vertrok vanuit Woolwich Dockyard, de plaats vlakbij het verblijf van de zangeres gedurende meer dan vijf jaar. Een beetje artiest doét iets met zo’n vaststelling en dus schreef Carmen de knappe openingssong, waarin ze verteld van Darwin mogelijks allemaal zag en hoorde toen hij voor het eerst aan land ging. Probeer u dat verhaal in te beelden met het muzikale gegeven van jazz, vermengd met klassieke ritmes uit Kaapverdië en u bent meteen.

Eén en ander wordt zo mogelijk nog duidelijker met “Pamodi”, waarin de funana, het iets snellere Kaapverdische folkritme, vermengd wordt met bebop en de begeleiders voor het eerst volop in de schijnwerpers gezet worden. Dat zijn uiteraard Pas’cal met zijn herkenbare baslijnen, Mark Kavuma met een geweldige trompetpartij en adembenemende ritmes van Zoe Pascal, de overbegaafde zoon van Theo. Zodra je die track hebt gehoord, weet je dat de lat wel bijzonder hoog gelegd wordt en dat blijft de hele plaat lang het geval. Ook nadat Elias Kacomanolis de drumsticks weer overneemt van de jonge Zoe en gastmuzikanten João Oliveira, Diogo Santos en Deschanel Gordon om beurten de pianotoetsen mogen beroeren en Gareth Lckraine magdemo,streren wat hij met zijn fluitspel kan betekenen.

Zo krijg je een nummer ams “Arope!” te horen, wat eigenlijk de verbastering is van het Engelse “Hurry Up”, een commando dat de Kaapverdische slaven elke dag te horen kregen van hun Engelse uitbuiters. Met de Britse nationale held Francis Drake wordt fijntjes afgerekend in “Francis Drum”, waarin niet uit de weg gegaan wordt wat voor dief en geweldenaar hij wel was. In ”BaDju Mandadu” krijgt de luisteraar een gratis inleiding in de dans en afsluiter “Moringue” is dan weer een puur wiegenliedje, waarvan de titel alweer een verbastering is van “Morning” en verhaalt eigenlijk een hilarisch voorval-met-spraakverwarring. Stuk voor stuk zijn dit nummers, waarin Souza haar immense klasse kan etaleren en de optelsom van één en ander brengt ons bij een geweldige, gevarieerde plaat van een bijzonder sterke zangeres, begeleid door een club van meer dan uitstekende muzikanten. Als ik U was, ik ging toch maar eens luisteren !

(Dani Heyvaert)